Hak Pengguna dalam Kes Kerosakan Meter Elektrik (Bahagian 2)

Dalam artikel “Hak Pengguna dalam Kes Kerosakan Meter Elektrik (Bahagian 1)” saya telah membincangkan berkenaan bagaimana proses pemeriksaan meter di premis pengguna dan juga apa yang akan dilakukan oleh pemegang lesen (pembekal elektrik) selepas pemeriksaan di premis pengguna. 

Secara ringkasnya, setelah pihak pemegang lesen mendapati bahawa meter pengguna adalah rosak, maka pihak pemegang lesen akan melakukan pelarasan ke belakang caj elektrik dan seterusnya memaklumkan kepada pengguna berkenaan amaun terkurang/terlebih caj. 

Peraturan 11(2) Peraturan-peraturan Bekalan Pemegang Lesen 1990 (“PPBPL”) memperuntukkan bahawa sekiranya meter didapati rosak, pemegang lesen hendaklah membuat pelarasan secara ke belakang ke atas akaun pengguna berkaitan bagi penggunaan dan permintaan untuk tempoh tersebut dengan mengambil kira rekod pemegang lesen, rekod dan sejarah penggunaan pengguna, bukti teknikal yang ada dan keadaan lain yang berkaitan bagi membetulkan keadaan caj terkurang atau terlebih tersebut: 

• Dengan syarat bahawa tempoh bagi mana-mana pelarasan ke belakang hendaklah tidak melebihi tiga bulan dari tarikh pengguna diberitahu tentang caj terkurang atau terlebih tersebut.
• Dalam situasi apabila wujudnya amaun terkurang caj, pihak pemegang lesen akan menuntut daripada pengguna amaun terkurang caj. Dalam erti kata lain, pengguna perlu membayar kepada pemegang lesen. 
• Sekiranya wujud amaun terlebih caj, maka pihak pemegang lesen perlu untuk membayar semula kepada pengguna amaun yang terlebih caj. 

Persoalan yang timbul adalah:

1. Apakah yang dimaksudkan dengan tidak melebihi tiga bulan dari tarikh pengguna diberitahu tentang caj terkurang atau terlebih tersebut?
2. Apakah kaedah yang perlu digunakan oleh pemegang lesen untuk memberitahu pengguna tentang caj terkurang atau terlebih tersebut (sama ada mesti melalui surat atau tidak semestinya melalui surat)?
3. Bagaimana pula dengan situasi apabila pemegang lesen melengah-lengah untuk memberitahu kepada pengguna tentang caj terkurang atau terlebih tersebut selepas meter telah dibaiki? 
4. Bagaimana pula dengan situasi dimana meter didapati rosak, kemudiannya pihak pemegang lesen mengeluarkan notis untuk menuntut caj terkurang terlebih dahulu, dan kemudiannya barulah pihak pemegang lesen membaiki meter? 

Mari kita rujuk kes-kes Mahkamah yang telah diputuskan berkenaan persoalan-persoalan di atas. 

Dalam kes Mahkamah Tinggi Tenaga Nasional Bhd v. Calsonic Compressor (Malaysia) Sdn Bhd [2009] 9 CLJ 699 fakta kes adalah TNB memeriksa meter Calsonic pada 2.11.2004 dan mendapati meter rosak. Kemudiannya meter telah dibaiki pada hari yang sama iaitu 2.11.2004. TNB hanya memberi notis tentang caj terkurang sebanyak RM2,110,792.53 pada 12.4.2005 (5 bulan selepas pembetulan dilakukan).

YA Mohd Zawawi Salleh (kini HMP) memutuskan bahawa tempoh masa yang mana TNB boleh menuntut untuk amaun terkurang caj adalah hanya 3 bulan dari tarikh Calsonic diberitahu tentang caj terkurang. Calsonic hanya dimaklumkan tentang caj terkurang pada 12.4.2005. Maka TNB hanya boleh menuntut untuk caj terkurang dari tempoh 12.1.2005 sehingga 12.4.2005 sahaja. Malangnya, semasa tempoh 12.1.2005 sehingga 12.4.2005, meter sudah tidak lagi rosak kerana sudah dibaiki pada 2.11.2004. Maka Mahkamah mendapati bahawa tuntutan TNB adalah tidak sah:

[12] In this instant case, the plaintiff is entitled to raise a claim against the defendant for the amount undercharged for the electricity energy supplied notwithstanding that the undercharging was due to the mistake in programming the meter by TNB and/or its agent/servant. However, the amount of time for which the plaintiff can claim arrears is limited to three months only from the date the defendant has been informed about being undercharged. The defendant was notified of the undercharged on 12 April 2005. Therefore, the plaintiff is only entitled to claim for the undercharged sum for three months from 12 April 2005. In other words, the plaintiff is entitled to claim for the undercharged sum from the period of 12 January 2005 till 12 April 2005. However, there was no undercharged sum demanded by the plaintiff for the period of 12 January 2005 to 12 April 2005. The defendant had replaced the meter since 2 November 2004 and the correct sum of charges had been billed to the defendant and duly settled by the defendant since that date. In my judgment, the plaintiff’s claim for the sum of RM2,110,792.53 is misconceived in law and unsustainable.

Juga dalam kes Tenaga Nasional Bhd v. Tetuan Ariff & Co [2014] 1 CLJ 1112 di Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur, YA Vazeer Alam Mydin Meera (kini HMR) memutuskan berikut:

Bahawa kausa tindakan TNB untuk menuntut amaun terkurang caj di bawah Peraturan 11(2) hanya timbul pada tarikh notis tuntutan bertarikh 16.1.2003 meskipun pemeriksaan dijalankan pada 8.7.2002. 

Hal ini demikian kerana semasa tarikh pemeriksaan pada 8.7.2002, kerugian sebenar yang dialami TNB akibat daripada meter rosak adalah masih belum dikenalpasti. 

Peraturan 11(2) hanya mengehadkan TNB untuk mengenakan caj retrospektif bagi tempoh 3 bulan sahaja dari tarikh pengguna dimaklumkan tentang caj terkurang. 

Maka dalam kes ini TNB hanya boleh tuntut caj terkurang bagi tempoh 15.10.2002 sehingga 15.1.2003 (3 bulan kebelakang dari tarikh notis tuntutan bertarikh 16.1.2003). 

Walaubagaimanapun, dalam kes ini, meter diperiksa pada 8.7.2002 dan diperbetul pada hari yang sama. 

Oleh itu, bagi tempoh 15.10.2002 sehingga 15.1.2003, tidak ada amaun terkurang caj kerana meter berada dalam keadaan baik. 

Selanjutnya, YA Vazeer Alam Mydin Meera (kini HMR) turut dalam kes Tenaga Nasional Bhd v. Tetuan Ariff & Co [2014] 1 CLJ 1112 menegaskan berikut:

[31] Following the amendment to reg. 11(2) it has now become imperative for the plaintiff to immediately calculate the undercharge arising from faulty meters and promptly notify the customer, as the back charge can only be claimed for the period of three months prior to the date of notification and not inspection. If the plaintiff were to rectify the meter on the date of inspection and notify the customer some six months later, as was the case here, the plaintiff would run the risk of not being able to claim any undercharge. Post rectification, the meter would give accurate readings, and as such there would not be any under billing for the period of three months prior thereto, if the notification is made more than three months after rectification.

Seterusnya, berkenaan kaedah pemberitahuan atau pemakluman kepada pengguna berkenaan amaun terkurang caj, baru-baru ini Mahkamah Persekutuan dalam rayuan Tenaga Nasional Berhad v WRP Asia Pacific Sdn Bhd 02(F) – 33- 04/2019(W) memutuskan bahawa pemberitahuan kepada pengguna berkenaan caj terkurang tidak memerlukan pemakluman secara bertulis dan tidak semestinya memerlukan surat tuntutan yang formal. 

“On retrospective adjustment under Regulation 11(2), it is to be made from the date the customer being informed about the undercharging or overcharging and this does not require written notification and not necessarily be in the manner of a formal notice of demand.”

Seterusnya, bagi keadaan seperti ilustrasi di bawah:

Mahkamah Persekutuan dalam rayuan Tenaga Nasional Berhad v WRP Asia Pacific Sdn Bhd 02(F) – 33- 04/2019(W) memutuskan bahawa pelarasan retrospektif 3 bulan di bawah Peraturan 11(2) adalah dibuat dari tarikh pengguna dimaklumkan berkenaan caj terkurang atau caj terlebih. Manakala untuk tempoh dari tarikh pemakluman kepada pengguna sehingga tarikh pembetulan, Peraturan 3(1) PPBPL membenarkan pemegang lesen untuk menuntut daripada pengguna, tetapi ia bergantung kepada fakta setiap kes. Tuntutan di bawah Peraturan 3(1) adalah  berasingan daripada tuntutan retrospektif 3 bulan tersebut (lihat penghakiman Mahkamah Persekutuan seperti berikut):

On retrospective adjustment under Regulation 11(2), it is to be made from the date the customer being informed about the undercharging or overcharging …. Regulation 3(1) allows TNB to claim from the date the consumer is being informed until the date of rectification, but again this would depend on the facts of each case. So the subsequent claim for recovery is separate from the 3 months retrospective claim. 

Bagi tujuan kemudahan, Peraturan 3(1) PPBPL memperuntukkan bahawa:

"Pemegang lesen boleh mendapatkan kembali daripada seseorang pengguna apa-apa caj yang kena dibayar kepadanya berkenaan dengan pembekalan elektrik, atau berkenaan dengan pembekalan dan pemasangan apa-apa meter elektrik, talian bekalan atau kelengkapan elektrik"

Oleh yang demikian, berdasarkan perbincangan di atas, perkara yang dapat disimpulkan adalah seperti berikut:

• Sekiranya meter rosak, pihak pemegang lesen boleh menuntut untuk caj terkurang tetapi dengan syarat bahawa tempoh bagi mana-mana pelarasan ke belakang hendaklah tidak melebihi tiga bulan dari tarikh pengguna diberitahu tentang caj terkurang atau terlebih tersebut.
• Sekiranya meter sudah berada dalam keadaan baik semasa dalam tempoh 3 bulan retrospektif tersebut, maka pihak pemegang lesen dalah tidak berhak untuk menuntut daripada pengguna. 
• Pemakluman kepada pengguna tentang caj terkurang tidak semestinya secara bertulis dan juga boleh dimaklumkan melalui kaedah lain. 
• Bagi tempoh dari tarikh pemakluman kepada pengguna sehingga tarikh pembetulan (yang bermaksud meter masih rosak dalam tempoh ini), Peraturan 3(1) PPBPL membenarkan pemegang lesen untuk menuntut daripada pengguna, tetapi ia bergantung kepada fakta setiap kes.

Oleh itu, tips penting kepada pengguna; mesti kenalpasti tarikh yang mana pihak pemegang lesen memaklumkan kepada anda berkenaan sama ada anda telah terkurang caj atau terlebih caj akibat daripada meter rosak sama ada secara bertulis atau tidak. 

Tips kepada pemegang lesen; sepertimana dinyatakan dalam kes Tetuan Ariff, adalah penting untuk pemegang lesen kini mengira caj terkurang akibat daripada meter rosak sesegera yang mungkin dan memaklumkan kepada pengguna tentang caj terkurang tersebut sesegera mungkin. Sekiranya tidak, pihak pemegang lesen akan terlepas peluang untuk menuntut daripada pengguna.